12 giá trị sống theo Unesco mà ba mẹ nên giáo dục con trẻ ngay từ nhỏ

12 giá trị sống theo Unesco mà ba mẹ nên giáo dục con trẻ ngay từ nhỏ

Nguyễn Thị Thiên Thanh
Th 6 04/10/2024 13 phút đọc
Nội dung bài viết
Trẻ em là mầm non mai sau của đất nước và cách chúng ta nuôi dưỡng, giáo dục ngay từ những bước đi đầu đời sẽ định hình sâu sắc tính cách, lối sống và hành động của các em trong suốt hành trình cuộc sống. Trong bối cảnh thế giới không ngừng đổi mới và hội nhập, việc dạy cho trẻ những giá trị sống vừa giúp chúng phát triển toàn diện vừa đóng góp vào việc xây dựng xã hội văn minh, nhân ái. 

I. 12 giá trị sống là gì?

Unesco, tổ chức chuyên trách về giáo dục, khoa học và văn hóa của Liên Hợp Quốc, đã đề xuất 12 giá trị sống cốt lõi mà mọi đứa trẻ nên được trang bị. Đây là những nền tảng vững chắc để trẻ phát triển tinh thần và đạo đức, mở ra con đường cho thành công và hạnh phúc trong tương lai. Bài viết này Happy Kibu sẽ cùng ba mẹ khám phá sâu hơn về 12 giá trị sống ấy và tầm quan trọng của việc áp dụng chúng vào giáo dục trẻ nhỏ.

II. Tầm quan trọng của việc giáo dục 12 giá trị sống cho trẻ từ nhỏ 

II.1 Lợi ích của việc giáo dục giá trị sống

Việc cha mẹ giáo dục 12 giá trị sống từ nhỏ mang ý nghĩa rất lớn trong hành trình nuôi dưỡng con cái, quá trình tiếp thu và rèn luyện những giá trị sống tích cực sẽ góp phần định hình tính cách cũng như ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Các giá trị như tôn trọng, trung thực, trách nhiệm, đoàn kết, khiêm tốn chính là nền tảng giúp trẻ phát triển đạo đức, nhận thức và kỹ năng ứng xử trong xã hội. Khi được dạy dỗ sớm, trẻ không chỉ biết cách quản lý bản thân mà còn học được cách chấp nhận sự khác biệt, hợp tác và xây dựng mối quan hệ với người khác một cách hài hòa. Thấm nhuần những giá trị này là điều kiện để trẻ hình thành nhân cách tốt đồng thời trang bị cho chúng khả năng đối diện với thử thách cuộc sống từ đó trở thành các cá nhân có ích cho xã hội, tạo nên một thế hệ công dân hạnh phúc, có đạo đức và tình yêu thương. Vì vậy, cả gia đình lẫn xã hội cần chung tay xây dựng và bồi đắp những giá trị sống tích cực cho trẻ em, tạo tiền đề vững chắc cho tương lai.

II. 2 Những nghiên cứu và thống kê về ứng dụng 12 giá trị sống trong giáo dục trẻ em

Phần Lan, Thụy Điển, Nhật Bản và Singapore là những ví dụ điển hình cho việc tích hợp thành công giáo dục giá trị sống vào hệ thống giáo dục công. Các giá trị như trung thực, hòa bình và tôn trọng không chỉ nằm trong chương trình học mà còn được lồng ghép vào mọi khía cạnh của đời sống học đường. 
 
Cải thiện kết quả học tập và kỹ năng xã hội: 
  • Một nghiên cứu từ Unesco (2020) đã chỉ ra rằng việc áp dụng các giá trị sống như trách nhiệm, trung thực, đoàn kết vào giáo dục trẻ giúp cải thiện kết quả học tập và hành vi xã hội. Trẻ em có ý thức về trách nhiệm cùng lòng trung thực thường có thái độ học tập tích cực hơn, đạt thành tích học tập tốt hơn. 
  • Thống kê từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho thấy học sinh từ các nước áp dụng giá trị sống có xu hướng đạt điểm cao hơn từ 5-15% trong những kỳ thi quốc tế như PISA so với học sinh các nước không tích hợp giáo dục giá trị sống. 
Giảm thiểu bạo lực học đường và cải thiện hành vi đạo đức: 
  • Một nghiên cứu từ Đại học Stanford (2018) về việc giáo dục giá trị sống trong nhà trường cho thấy rằng các trường học áp dụng chương trình này đã giảm 20% các vụ việc bạo lực học đường và hành vi bắt nạt so với các trường không triển khai. Các giá trị như khoan dung, tôn trọng, và hòa bình giúp trẻ hiểu được tầm quan trọng của việc giải quyết xung đột một cách ôn hòa. 
  • Một báo cáo từ UNICEF (2019) về tác động của giáo dục giá trị sống cho thấy tỷ lệ học sinh có hành vi đạo đức tốt tăng đáng kể, với hơn 70%. 
Phát triển trí tuệ cảm xúc (Emotional Intelligence): 
  • Nghiên cứu từ Đại học Yale (2019) cho thấy giáo dục giá trị sống, đặc biệt là tình yêu thương, hòa bình có mối liên hệ chặt chẽ với việc phát triển trí tuệ cảm xúc ở trẻ em. Trẻ được giáo dục về các giá trị này có xu hướng hiểu rõ và biết cách kiểm soát cảm xúc của mình giúp chúng phát triển khả năng đồng cảm cũng như giao tiếp hiệu quả hơn. 
  • Một thống kê từ Viện Giáo dục Quốc tế (IIE) đã ghi nhận rằng học sinh trong các chương trình giáo dục giá trị sống có điểm số cao hơn về trí tuệ cảm xúc so với các nhóm đối chứng, tỷ lệ tăng trung bình là 10-15%. 
Tăng cường khả năng làm việc nhóm và phát triển tinh thần cộng đồng: 
  • Theo báo cáo của OECD (2018), trẻ em được giáo dục về các giá trị như đoàn kết và tôn trọng có xu hướng hợp tác và làm việc nhóm tốt hơn. Điều này đã được chứng minh trong các lớp học sử dụng phương pháp giáo dục này, với học sinh thể hiện sự hỗ trợ lẫn nhau trong các bài tập và dự án nhóm dẫn đến cải thiện kết quả học tập và tinh thần cộng đồng mạnh mẽ. 
  • Một nghiên cứu từ Tổ chức Save the Children (2019) tại 10 quốc gia châu Á và châu Phi cũng nhấn mạnh rằng giáo dục giá trị sống đã giúp trẻ em phát triển ý thức cộng đồng cao hơn, với hơn 65% trẻ em tham gia các hoạt động xã hội sau khi hoàn thành các khóa học giá trị sống.

Hiệu quả dài hạn và tầm ảnh hưởng đến sự phát triển xã hội: 

  • Nghiên cứu dài hạn từ Unesco (2021) cho thấy trẻ em được giáo dục theo các giá trị sống từ nhỏ có khả năng trở thành những công dân có trách nhiệm và có ý thức xã hội khi trưởng thành. 85% trong số những người đã được giáo dục về giá trị sống từ nhỏ cho biết họ tham gia vào các hoạt động tình nguyện, công việc cộng đồng hoặc các tổ chức xã hội khi trưởng thành.
  • Một thống kê của World Economic Forum (2020) chỉ ra giáo dục giá trị sống có thể giảm thiểu sự gia tăng các vấn đề xã hội như bất công hay phân biệt đối xử. Các giá trị như khoan dung và tôn trọng giúp thúc đẩy sự hòa nhập và đa dạng trong xã hội, tạo nên một môi trường hòa bình, công bằng hơn.

III. 12 giá trị sống theo Unesco

Hòa bình 
Giáo dục trẻ về hòa bình là dạy chúng biết cách giải quyết mâu thuẫn mà không cần dùng đến bạo lực hay sự thù địch. Trẻ em cần hiểu rằng hòa bình không chỉ là trạng thái không chiến tranh, mà còn là sự cân bằng trong mối quan hệ giữa người với người, biết chia sẻ và tôn trọng lẫn nhau. Hành động hòa bình có thể bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt như cách ứng xử nhẹ nhàng, biết nhường nhịn và tránh những xung đột không cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. 
 
Tôn trọng 
Tôn trọng là một trong những giá trị cơ bản mà trẻ cần học từ nhỏ, đó là sự tôn trọng dành cho người lớn, thầy cô, bạn bè, người xung quanh và cả môi trường sống. Ba mẹ nên dạy trẻ cách lắng nghe, tôn trọng quan điểm khác biệt bởi trong xã hội, mỗi người đều có quyền thể hiện ý kiến riêng. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng thấu hiểu và tạo dựng mối quan hệ lành mạnh với mọi người. 
 
Hợp tác 
Trong thế giới ngày càng coi trọng sự kết nối giữa các cá nhân, kỹ năng hợp tác đã trở thành yếu tố thiết yếu. Trẻ em cần được rèn luyện cách làm việc nhóm cùng bạn bè, thầy cô và gia đình để hướng đến những mục tiêu chung. Hợp tác sẽ giúp trẻ đạt được kết quả tốt hơn đồng thời nâng cao khả năng giao tiếp, lắng nghe và chia sẻ. Qua đó, trẻ học cách ưu tiên lợi ích tập thể, phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề và xây dựng những mối quan hệ tốt với người xung quanh. 
 
Trách nhiệm 
Trẻ cần hiểu vai trò và trách nhiệm của mình trong cuộc sống. Từ những công việc nhỏ nhặt như dọn dẹp đồ chơi, làm bài tập về nhà đến việc chịu trách nhiệm về hành động hay lời nói của mình, tất cả đều giúp hình thành tính cách kỷ luật, tự lập. Khi nhận thức rõ trách nhiệm, trẻ sẽ tự tin hơn trong việc đối mặt với thách thức, biết cách kiểm soát bản thân. 
 
Trung thực 
Trung thực là phẩm chất quan trọng để xây dựng lòng tin với mọi người. Khi trẻ được dạy về tính trung thực từ nhỏ, chúng sẽ hiểu rằng nói thật dù có thể gây khó khăn lúc đầu nhưng sẽ mang lại kết quả tốt về lâu dài. Trung thực không phải là việc nói sự thật mà còn bao gồm cả hành động một cách ngay thẳng, không lợi dụng hay gian dối. Đây là nền tảng cho mối quan hệ xã hội bền vững và đáng tin cậy. 
 
Khiêm tốn 
Giáo dục trẻ khiêm tốn trong cách ăn, ở, đối xử với bạn bè và mọi người xung quanh, khiêm tốn là không khoác lác, khoe khoang, không kiêu ngạo, phải biết nhã nhặn và tôn trọng bạn bè. Dạy trẻ khiêm tốn giúp các em hiểu mọi thành quả đạt được không phải chỉ nhờ vào nỗ lực cá nhân mà còn có sự hỗ trợ từ người khác. Khi biết khiêm tốn, trẻ sẽ dễ dàng học hỏi, tiếp thu ý kiến đa chiều và không ngừng hoàn thiện bản thân. Giáo dục về khiêm tốn còn giúp trẻ phát triển tinh thần đồng cảm, tôn trọng và xây dựng mối quan hệ lành mạnh trong xã hội. 
 
Giản dị 
Giản dị là một giá trị sống quan trọng mà ba mẹ nên giáo dục trẻ em từ sớm, giúp các em hiểu hạnh phúc không hẳn đến từ những thứ xa hoa, vật chất mà chính nhờ sự đơn giản, chân thành trong cuộc sống. Giáo dục về sự giản dị giúp trẻ biết trân trọng những điều nhỏ bé xung quanh, không chạy theo sự hào nhoáng hay áp lực vật chất từ xã hội. Khi sống giản dị, trẻ học được cách tiêu dùng hợp lý, không lãng phí cũng như biết tập trung vào những giá trị tinh thần như tình bạn, gia đình và tri thức. Đây là nền tảng giúp trẻ sống tự tin, bình tĩnh và hạnh phúc trong mọi hoàn cảnh. 
 
Khoan dung 
Khoan dung thể hiện qua việc chúng ta sẵn lòng chấp nhận, thông cảm và tha thứ cho những khác biệt, sai lầm của người khác trong một thế giới đầy màu sắc với sự đa dạng về nền văn hóa, tôn giáo hay lối suy nghĩ. Khi trẻ học được sự khoan dung, chúng sẽ biết cách tiếp cận và hiểu sâu sắc hơn về những người xung quanh mà không phán xét hay chỉ trích. Điều này giúp trẻ phát triển lòng nhân ái và giảm thiểu xung đột, đồng thời tạo điều kiện cho một xã hội hòa bình, ổn định hơn. 
 
Đoàn kết 
Đoàn kết là sự hòa thuận giữa các cá nhân trong một nhóm, một tập thể hay một tổ chức. Khi trẻ hiểu giá trị của đoàn kết, chúng sẽ biết cách làm việc cùng người khác, chia sẻ trách nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau để đạt được mục tiêu chung. Giáo dục về đoàn kết giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, lắng nghe và tôn trọng mọi ý kiến, từ đó xây dựng môi trường học tập sinh hoạt lành mạnh. 
 
Yêu thương 
Tình yêu thương là sợi dây kết nối mọi người với nhau. Trẻ em nên được dạy rằng tình yêu thương ngoài tình cảm gia đình còn có sự quan tâm, chia sẻ với bạn bè, hàng xóm và cả cộng đồng. Bằng cách thể hiện tình yêu thương, trẻ sẽ học cách đối xử tử tế với mọi người, biết tha thứ, không giữ thù hận. Đây là giá trị cốt lõi cho trẻ xây dựng những mối quan hệ lâu dài suốt cuộc đời. 
 
Tự do 
Tự do là quyền cơ bản của mỗi con người nhưng phải đi kèm trách nhiệm. Trẻ em cần học cách trân trọng tự do của bản thân và người khác, hiểu rằng tự do không có nghĩa là làm mọi thứ mình muốn mà không quan tâm đến hậu quả. Thay vào đó, tự do là khả năng làm chủ hành động, biết cân nhắc trước khi đưa ra quyết định cũng như tôn trọng quyền tự do của những người khác, điều này giúp trẻ phát triển tính tự lập và tư duy sáng tạo. 
 
Hạnh phúc 
Hạnh phúc không đơn thuần là niềm vui hay thành công vật chất, đó còn là trạng thái tâm hồn thoải mái, yên bình. Trẻ em nên học cách tìm kiếm và nuôi dưỡng hạnh phúc thông qua những điều giản đơn trong cuộc sống như tình bạn, gia đình hay sở thích cá nhân. Khi trẻ nhận thức được rằng hạnh phúc không chỉ đến từ những gì bên ngoài mà xuất phát từ ngay bên trong, chúng sẽ rèn luyện được cách đối mặt với khó khăn và duy trì sự lạc quan trong mọi hoàn cảnh. 
 
Giáo dục trẻ em không chỉ dừng lại ở những kiến thức sách vở, nó còn bao hàm việc giáo dục những giá trị sống tốt đẹp giúp hình thành nhân cách, tư duy, hành vi của trẻ trong tương lai. Cha mẹ với vai trò là những người thầy đầu tiên và quan trọng nhất, đóng góp thiết yếu trong hành trình này. Qua việc làm gương cũng như đồng hành cùng con, phụ huynh sẽ giúp trẻ hiểu và thực hành những giá trị ấy trong cuộc sống hàng ngày, tạo điều kiện để các em trưởng thành thành những công dân có ích, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, hạnh phúc hơn.
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ?

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ?

Th 2 28/10/2024 6 phút đọc

Cha mẹ nào cũng muốn con cái mình thông minh, khỏe mạnh. Trên thực tế có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến trí thông minh... Đọc tiếp

Lồng đèn “xanh” Happy Kibu, cả nhà cùng vui Trung thu

Lồng đèn “xanh” Happy Kibu, cả nhà cùng vui Trung thu

Th 3 06/08/2024 5 phút đọc

Nhân dịp Tết Trung thu 2024, Happy Kibu - Đồ chơi đa trí thông minh là một trong ba nhãn hàng của Công ty CP Mỹ... Đọc tiếp

Happy Kibu: Khi người lớn cũng “chơi lồng đèn”?

Happy Kibu: Khi người lớn cũng “chơi lồng đèn”?

Th 3 06/08/2024 6 phút đọc

Khi những chiếc lồng đèn rực rỡ sắc màu xuất hiện trên phố, báo hiệu một mùa Trung thu nữa đang đến gần. Giữa guồng quay... Đọc tiếp

Trung thu trọn vẹn, niềm vui nhân đôi cùng lồng đèn Happy Kibu.

Trung thu trọn vẹn, niềm vui nhân đôi cùng lồng đèn Happy Kibu.

Th 3 06/08/2024 5 phút đọc

Một mùa Trung thu nữa sắp tới, Happy KiBu - thương hiệu đồ chơi đa trí thông minh của Công ty Cổ Phần Mỹ Thuật Gia... Đọc tiếp

Nội dung bài viết